امروزه بسیاری از هنرهای دستی که از نیاکان و گذشتگان ما اعم از جاجیم بافی، پتو بافی، شمد بافی، لوون (چادرشب)، سفره بافی، صنایع چوبی و غیره به عنوان هنر، کار و درآمد به ما ارث رسیده در حال پیوستن به تاریخ است و کم توجهی به آن آنهم از سوی میراث‌داران به چشم می‌خورد.
زمانی در روستای‌های مازندران از جمله بندپی شرقی صنایع دستی به عنوان هنر و منبع درآمد بوده، اکنون به تعداد انگشتان یک دست هم در این منطقه دیده نمی‌شود.
فرحناز پورکیا از روستای بندپی شرقی بابل یکی از هنرمندان صنایع دستی در حوزه کرچال بافی است که این هنر ارزنده را از مادر به ارث برده است.
وی در گفت‌و گو با ایسنا اظهار کرد: هنر کرچال را از مادرم یاد گرفته‌ام و هشت سالی است به صورت حرفه‌ای در این هنر فعالیت کرده و برای چند نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم اشتغالزایی ایجاد شد.
این هنرمند مازندرانی با اشاره به اینکه در کرچال بافی نیاز به استفاده از نخ مرغوب ویسکوز است، افزود: در تهیه نخ ویسکوز دچار مشکل بوده ضمن اینکه با افزایش قیمت استفاده از آن به صرفه نیست.
این هنرمند صنایع دستی با اشاره به اینکه هدف من از انتخاب این هنر احیاء سنت‌ها و صنایع دستی فراموش شده نیاکان در منطقه است، تصریح کرد: هزینه تهیه مواد اولیه نخ و پرداخت مالیات اداره دارایی در شرایط سخت اقتصادی که فروش چندانی نداریم ما را از ادامه کار ناامید می‌کند.
پورکیا بابیان اینکه اگر زیرساخت‌های این هنر فراهم شود کشورهای دیگر خریداران خوبی برای صنایع دستی مازندران هستند، افزود: در حال حاضر همین اندک دست بافت‌ها با واسطه مشتریانی از کشور ترکیه، ژاپن، کانادا و همچنین فروش آنلاین به استان‌های کشور نشان می‌دهد که مردم از صنایع دستی استقبال می‌کنند اما نیاز است مسئولان هم دغدغه صنایع دستی استان را داشته باشند و زمینه فروش محصولات را برای هنرمندان این بخش فراهم کنند این ظرفیت وجود دارد که برای جوانان منطقه اشتغالزایی شود.
ارتباط نوغانداری و کرچال بافی
وی ارتباط بین صنایع را در تامین مواد اولیه مهم دانست وگفت: در گذشته نخ مورد نیاز کرچال از نوغانداری تهیه می‌شد اما امروزه این صنعت نیز به فراموشی رفته و همین عامل سبب شد تا بجای نخ طبیعی از مواد شیمیایی استفاده شود.
پورکیا با اشاره به اینکه استفاده از نمایشگاه ظرفیت خوبی برای هنرمندان در ارائه تولیدات برای فروش است، افزود: اینکه هنرمند هم دغدغه تهیه مواد اولیه داشته، هم درگیر مالیات باشد و هم حمایت تسهیلاتی نشود نخستین گزینه حذف و فراموشی هنر صنایع دستی نابی است که از اجداد به ما ارث رسیده است لذا انتظار داریم تسهیلات لازم را حداقل برای تهیه مواد اولیه در اختیار هنرمندان قرار دهند.
حفظ هویت بومی محلی نیازمند عزم جدی
نرگس نازک تبار دیگر هنرمند مازندرانی است که هنر مازندرانی را در حوزه‌های مختلف در خود پرورش داده است نیز به ایسنا گفت: مازندران دیروز مازندرانی غنی از آداب و رسوم کهن با مردانی توانمند و زنانی شاد و سالم بودند قومی اصیل که با فرهنگی دیرینه از گویش و پوششی خاص، در تولید صنایع دستی بومی زبانزد بودند.
این هنرمند صنایع دستی است به ظرفیت مازندران در این حوزه اشاره کرد و گفت: برای اینکه ادامه دهنده هنر بومی استان مازندران باشم با استفاده از تجهیزات اصلی که از روستائیان منطقه تهیه کرده‌ام و آموزشی که از مادر فراگرفته‌ام در حوزه صنایع دستی با کمک مادرشوهرم شروع به فعالیت کرده‌ام.
وی با اشاره به اینکه کرچال و جاجیم بعنوان هنر مورد علاقه و اینکه در بازار مورد استقبال قرار می‌گیرد انتخاب کرده‌ام، افزود: بافت جاجیم، چادرشب، سفره، دستمال، روتختی، فرش، قالیچه و تابلو فرش از سری آثار هنری من در شهرستان بابل است که به علاقمندان عرضه می‌شود.
وی با بیان اینکه صنایع دستی من حتی در کشورهای دیگر متقاضی دارد یادآور شد: در نمایشگاه‌های صنایع دستی با پوشش مازنی حاضر می‌شوم و این رویکرد نوعی ترویج و احیای فرهنگ اصیل مازندرانی است.
هنرمندان صنایع دستی حافظ هویت بومی محلی
محمد اباذری دیگر هنرمند بابلی که در صنایع دستی چوب فعالیت دارد در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: صنایع دستی، به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان فرهنگی هر ملت، نقش بسزایی در توسعه و حفظ فرهنگ دارند.
وی افزود: این صنایع، الگوهای زیبایی‌شناسی، نمادها و نقوش منحصر به‌فرد فرهنگی را در خود جای داده‌اند.
این هنرمند بابلی گفت: هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی با استفاده از تکنیک‌ها و مواد خاص، آثاری را خلق می‌کنند که ارزش تاریخی و هنری زیادی داشته که این آثار، به عنوان بخشی از تاریخ و تمدن هر ملت است.
اباذری با اشاره به اینکه عدم حمایت جدی از هنرمندان صنایع دستی سبب فراموشی این هنرهای ناب ملی شده است، تصریح کرد: بیشتر آثار فاخر ما توسط کشورهای خارجی خریداری شده و بازار داخلی چندان به آن اهمیت نمی‌دهند.
وی با اشاره به اینکه از گذشته تاکنون صنایع چوبی در مازندران به دلیل شرایط اقلیمی و آب و هوایی از جایگاه ویژه برخوردار بوده است، یادآور شد: این صنعت نسبت به گذشته پیشرفت قابل توجهی در تنوع و سبک داشته و آثار فاخری به بازار جهانی عرضه می‌شود.
اباذری با اشاره به اینکه ایران خاستگاه اساتید برجسته در حوزه هنرهای چوبی است، خاطرنشان کرد: توجه به این هنرمندان که سرمایه فرهنگی کشور هستند از ضروریات است.
وی با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر شاهد احیاء مجدد این هنر فاخر ایرانی هستیم، گفت: در صورت حمایت از هنرمندان این عرصه می‌توان از ظرفیت آنها در توسعه اقتصادی و اشتغالزایی بهره برد.
انتهای پیام