«علی کریمی» استاد مهندسی بهداشت حرفه‌ای و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص علل رخ دادن انفجار اسکله شهید رجایی توضیح داد: دلیل حادثه را باید تحقیقات میدانی مشخص کند، اما در کلیت موضوع جابه‌جایی، شیپمِنت و انبارداری مواد شیمیایی حرف و حدیث زیادی مطرح است. ما مباحث مربوط به ایمنی مواد شیمیایی را از حدود ۲۰ سال پیش در کتاب ایمنی در صنایع نفت و گاز تألیف کرده‌ایم و به دانشجویان آموخته‌ایم.

او ادامه داد: همواره در وهله اول باید از ماهیت مواد شیمیایی آگاه باشیم؛ یعنی فهرستی از آن‌ها به همراه اطلاعات ایمنی شیمیایی مربوطه داشته باشیم. تولیدکننده هنگام تحویل یک ماده شیمیایی به مشتری، باید همراه با محصولاتش سندی تحت عنوان اطلاعات شیمیایی مواد، به خریدار ارائه دهد که اصطلاحاً به آن Material Safety Data Sheet یا MSDS می‌گویند. (اخیراً به آن SDSهم گفته می‌شود)

وی تصریح کرد: این سندها -که شناسنامه ایمنی شیمیایی مواد به حساب می‌آیند- مشخص می‌کنند که ماده مبادله شده چیست و خواص شیمیایی آن کدام است؟ چه خطراتی دارد؟ چگونه باید انبارداری، حمل و نگهداری شود؟ در معرض آفتاب قرار بگیرد یا خیر؟ با چه موادی ناسازگار است؟ شرایط انفجار و اشتعال آن به چه ترتیبی است؟ و…. این موارد، اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی است که سازنده و تولیدکننده باید در خصوص تمامی مواد شیمیایی تحویل شده در اختیار خریدار بگذارد. این جزء قوانین بین‌المللی است که به‌صورت مفصل در کتاب‌ها به دانشجویان تدریس می‌شود.

کریمی ادامه داد: بعد از این حادثه، ویدیویی از آقای خسرو پناه، دبیر شورای انقلاب فرهنگی با این مضمون منتشر شد که چند وقت پیش از این بندر بازدید کرده و دیده بودند اصلاً اطلاعاتی از این کانتینرها و مواد داخلشان در اختیار نیست و به دلیل کمبود دستگاه ایکس‌ری، انگار به صورت رندوم اطلاعاتی از محتوای آن‌ها به دست می‌آید. یا بعضاً گفته می‌شود بر اساس خوداظهاری سطح ریسک این مواد را تعیین می‌کنند در صورتی‌که خوداظهاری اصلاً قابل اعتماد نیست.

کریمی تأکید کرد: پروتکل‌های ارزیابی ریسک باید خیلی دقیق‌تر در محیط‌های ترنسپورت و نگهداری مواد شیمیایی رعایت شود که لازمه آن این است که از کارشناسان ایمنی و بهداشت به نحو مطلوب بهره بگیریم؛ این کارشناسان باید مستقر باشند و مثل خیلی از صنایع خطرناک دائماً نظارت کنند و ارزیابی ریسک انجام دهند. باید فونداسیونی از مسائل ایمنی پیاده شود تا بتوان این خطرات را کنترل کرد.

استاد گروه مهندسی بهداشت حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: حال اینکه تا چه سطحی توانسته‌اند این موارد را پیاده کنند خودشان بهتر می‌دانند و من اطلاعات دقیقی ندارم، اما با توجه به اینکه یک حادثه اساسی اتفاق افتاده، به نظر می‌رسد، لازم است پروتکل‌های آنها تغییر کند و روزآمد شود. باید در پروتکل‌های ایمنی مواد شیمیایی در بنادر به خصوص بندر شهید رجایی یک بازنگری صورت بگیرد که در آینده شاهد چنین حوادثی نباشیم.

وی تصریح کرد: متخصصان دانشگاهی هستند و می‌توان از آن‌ها در این عرصه بهره گرفت. گروه‌های ایمنی و بهداشت در دانشگاه علوم پزشکی درس این کار را خوانده‌اند، اطلاعات و تألیفات دارند و این موارد را تدریس می‌کنند.

انتهای پیام/