رویداد۲۴ | در میانه تحولات شتاب‌زده خاورمیانه، نام اودد بسیوک، رئیس اداره عملیات ارتش اسرائیل، بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد؛ این‌بار به دلیل حضورش در نشستی محرمانه در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان. بنا بر گزارش روزنامه یدیعوت آحارونوت، این دیدار با مقامات دولت موقت سوریه برگزار شده و در آن مقاماتی از شورای امنیت ملی اسرائیل نیز حضور داشتند. اهمیت این نشست در تغییر محسوس رویکرد اسرائیل نسبت به دولت انتقالی سوریه نهفته است، تغییری که پس از دیدار احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه با دونالد ترامپ در عربستان سعودی، علنی‌تر شد. اما اودد بسیوک کیست که حضورش در این نشست محرمانه، فراتر از یک مقام نظامی عادی حاضر شده است؟

اودد بسیوک کیست؟

اودد بسیوک در سال ۱۹۷۳ در خانواده‌ای ساکن رامات هاشارون متولد شد. او از همان ابتدای جوانی، جذب فضای نظامی اسرائیل شد و در سال ۱۹۹۱ به نیرو‌های زرهی ارتش پیوست. او که در دبیرستان آلون تحصیل کرده بود، پس از طی دوره‌های مقدماتی، به عنوان افسر در گردان ۵۳ تیپ ۱۸۸ فعالیت خود را آغاز کرد.

بسیوک در میانه دهه ۹۰ میلادی، فرماندهی یک دسته زرهی را در قلعه تاریخی بوفور به عهده گرفت؛ منطقه‌ای که در جریان حضور ارتش اسرائیل در جنوب لبنان، اهمیت استراتژیک بالایی داشت. او به‌تدریج از نقش‌های میدانی به سمت پست‌های ستادی حرکت کرد، از جمله مسئولیت در دفتر افسر ارشد زرهی و ریاست میز مرکاوا، تانک بومی ارتش اسرائیل.

بسیوک؛ فرمانده میدانی در جبهه‌های بحران

با آغاز دهه ۲۰۰۰، بسیوک به عنوان افسر عملیات تیپ ۱۸۸ منصوب شد و در سال ۲۰۰۳ به فرماندهی گردان ۷۱ همین تیپ رسید. اما دوران فرماندهی‌اش با حادثه‌ای تلخ همراه بود؛ یک سانحه مرگبار در جریان آموزش که تأثیر زیادی بر او گذاشت.

او سپس به مرکز آموزش‌های آتش در نیرو‌های زمینی منتقل شد و در سال ۲۰۰۵ فرمانده گردان ۸۲ تیپ ۷ شد. این واحد تحت فرماندهی او در جنگ ۳۳ روزه لبنان ۲۰۰۶ نقش فعالی داشت. بسیوک شخصاً نخستین کسی بود که پس از حمله نیرو‌های حزب‌الله و ربودن دو سرباز اسرائیلی، به منطقه اعزام شد. اما تانک او در جریان عملیات، با مین برخورد کرد و تمام خدمه آن کشته شدند. با این حال، بسیوک با وجود خطر، در منطقه باقی ماند تا روند انتقال پیکر کشته‌شدگان را هدایت کند. این رفتار او مورد تحسین مقامات اسرائیل قرار گرفت.

صعود بسیوک در سلسله مراتب نظامی

او پس از این جنگ، به عنوان افسر عملیات لشکر عتصیون و سپس فرمانده تیپ زرهی آتش منصوب شد. در همین دوره، او در دوره‌های آموزشی فرماندهان گردان و گروهان نیز تدریس می‌کرد. در سال ۲۰۱۱، فرماندهی تیپ ۷ را به عهده گرفت؛ تیپی که مسئولیت نظارت بر مرز‌های سوریه را داشت. بسیوک در همین دوران، نیروهایش را برای عملیات احتمالی در غزه آماده کرد.

بیشتر بخوانید: ران درمر کیست؟| مغز متفکر و مرموز نتانیاهو و مرد سایه ترور سردار سلیمانی

از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵، او رئیس اداره عملیات در ستاد کل ارتش شد و نقشی محوری در هماهنگی‌های عملیاتی در زمان عملیات «لبه حفاظتی» داشت. این عملیات باعث از بین رفتن بخشی از تونل‌های تهاجمی حماس شد. در سال ۲۰۱۵، با ارتقاء به درجه سرتیپی، فرمانده لشکر ۱۴۶ شد. سپس در سال ۲۰۱۷، فرماندهی یگان فولاد ارتش اسرائیل را بر عهده گرفت. در همین جایگاه، در طراحی عملیات علیه تونل‌های حماس مشارکت داشت؛ طرحی که در نهایت در عملیات «نگهبان دیوارها» ۲۰۲۱ اجرا شد.

رهبری اداره عملیات‌های ستاد کل ارتش اسرائیل

در سال ۲۰۱۹، بسیوک به ریاست شاخه برنامه‌ریزی ستاد کل منصوب شد و مسئول اجرای برنامه تحول چندساله «تنوفا» در ارتش شد؛ برنامه‌ای که هدف آن ارتقاء توانمندی‌های عملیاتی و تکنولوژیک ارتش بود. در ژوئن ۲۰۲۱، او به درجه سرلشکری ارتقاء یافت و سپس ریاست اداره عملیات کل ارتش اسرائیل را بر عهده گرفت.

بسیوک در این سمت، هدایت عملیات‌هایی همچون «سحرگاه شکستن» (۲۰۲۲) و «نگهبان دیوارها» (۲۰۲۳) را بر عهده داشت. او نقش کلیدی در تصمیم‌گیری‌های راهبردی ارتش داشت و چهره‌ای تأثیرگذار در سلسله‌مراتب نظامی اسرائیل به شمار می‌آمد.

سایه سنگین ۷ اکتبر

اما دوران ریاست او با نقطه‌ای تاریک نیز همراه شد؛ حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳. بررسی‌های داخلی ارتش نشان دادند که اداره عملیات، از جمله بسیوک، در شناسایی نشانه‌های پیش از حمله ناکام بوده‌اند. او در تماس تلفنی با فرماندهان ارشد، نشانه‌های فعالیت غیرعادی حماس را بررسی کرده بود، اما این هشدار‌ها جدی گرفته نشد.

پس از انتشار نتایج تحقیقات، بسیوک مسئولیت سهم خود از این شکست اطلاعاتی و عملیاتی را پذیرفت و اعلام کرد که قصد کناره‌گیری از سمت خود را دارد. با این حال، ایال زمیر، فرمانده جدید ستاد کل، از او خواست تا چند ماه دیگر در سمتش باقی بماند؛ چرا که ارتش در حال عبور از مرحله‌ای پرچالش است.

زندگی شخصی اودد بسیوک

اودد بسیوک در شهر هود هشارون سکونت دارد، با همسرش لی‌مور زندگی می‌کند و صاحب چهار فرزند است. او دارای مدرک کارشناسی در رشته حقوق و مدیریت بازرگانی از مرکز بین‌رشته‌ای هرتزلیا و مدرک کارشناسی ارشد در علوم سیاسی از دانشگاه حیفا و کالج امنیت ملی اسرائیل است.

دیدار اخیر اودد بسیوک در باکو نه‌تنها بازتابی از تحولات سیاسی منطقه‌ای است، بلکه نشان‌دهنده جایگاه محوری او در شبکه تصمیم‌سازی‌های امنیتی اسرائیل نیز هست. او که سابقه‌ای طولانی و متنوع در عرصه نظامی دارد، در بزنگاه‌های تاریخی حضور داشته است؛ چه در خط مقدم نبرد، چه در نشست‌های حساس دیپلماتیک. با آن‌که دوران فرماندهی‌اش با چالش‌هایی تلخ نظیر حمله ۷ اکتبر مواجه شد، اما نام او همچنان در صدر فهرست ژنرال‌هایی است که نقش‌شان در آینده امنیتی خاورمیانه همچنان پابرجاست.