فتح خرمشهر در عملیات بیت‌المقدس، یکی از مهم‌ترین مقاطع جنگ تحمیلی است که نه تنها به عنوان یک پیروزی نظامی، بلکه به عنوان نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران به شمار می‌آید. این حادثه نشان‌دهنده عزم و اراده ملت ایران در برابر تجاوزگری‌ها و تهدیدات دشمنان بود. به گفته جانبازان و رزمندگان این دوران، حماسه آزادسازی خرمشهر نه تنها روحیه رزمندگان را تقویت کرد، بلکه دیدگاه جهانیان را نسبت به جمهوری اسلامی ایران تغییر داد و از اهمیت استراتژیک و سیاسی خاصی برخوردار بود.
در ادامه، سید محمد مرتضوی جانباز دفاع مقدس و استاد حوزه علمیه در یک مصاحبه به بررسی ابعاد مختلف این واقعه و تأثیرات آن بر روند جنگ و همچنین بر روحیه ملت ایران می‌پردازد. او تجربیات شخصی خود را در این راستا بیان می‌کند و به تحلیل درس‌های مهم دفاع مقدس می‌پردازد که می‌توانند الگوی مناسبی برای نسل‌های آینده باشند.
ایسنا: به نظر شما که یک جانباز دفاع مقدس هستید، فتح خرمشهر در عملیات بیت المقدس چه نقشی در تغییر روند جنگ و روحیه رزمندگان داشت؟
فتح خرمشهر در واقع نقطه اوج پیروزی‌های هشت ساله دفاع مقدس بود و به‌قدری اهمیت داشت که صدام حسین گفته بود: «اگر خرمشهر را گرفتید، من کلید بصره را به شما می‌دهم» هرچند که به قول خود وفا نکرد اما خون‌های پاک رزمندگان بعد از گذشت یک سال و نیم از آغاز جنگ و دفاع مقدس، بالاخره به ثمر نشست و موفق شدیم در چند مرحله خرمشهر را آزاد کنیم که این عملیات در تاریخ ۲۰ اردیبهشت آغاز و تا سوم خرداد ادامه یافت.
در این عملیات، پیروزی بزرگی به دست آمد که دستاوردهای مهمی داشت، می‌توان گفت این عملیات از نظر نظامی و سیاسی، وضعیت جمهوری اسلامی ایران را کاملاً تغییر داد و دیدگاه دنیا را به ایران متحول کرد. در زمینه سیاسی، نگاه جهان به ایران کاملاً تغییر کرد همچنین در زمینه نظامی، این پیروزی؛ بزرگ‌ترین پیروزی در جنگ بود و در یک عملیات، حدود ۵۵۰۰ کیلومتر از اراضی اشغال‌شده توسط دشمن آزاد شد که از نظر نظامی بسیار بزرگ بود و باعث تعادل قوا شد و برای دشمن نیز شکستی بزرگ محسوب می‌شد.
باید توجه داشت که در سطح بین‌الملل یعنی غرب و شرق از ابتدای انقلاب علیه جمهوری اسلامی توطئه کرده بودند، توطئه‌های متعددی در مناطقی مثل گنبد کاووس، سیستان و بلوچستان، کردستان و سایر نقاط وجود داشت همچنین تحریم‌ها، اقدامات تجزیه‌طلبانه و حتی تلاش برای کودتا نیز وجود داشت اما هیچ‌کدام به موفقیت نرسید.
بعد از این پیروزی، جبهه‌های میانه روی عرب مقابل جمهوری اسلامی تشکیل شد، شیخ‌نشین‌های عرب هزینه‌های گزافی را برای حفظ صدام انجام می‌دادند و از غرب و شرق، از جمله شوروی سابق، آمریکا، آلمان، انگلیس، فرانسه، ایتالیا و هر کجا که سلاح داشت، پول و تجهیزات وارد می‌شد. همچنین یکی از نظامیان آمریکایی می‌گوید: «جنگ سوم جهانی به وقوع پیوسته و تمام شده است» که منظورش همین جنگ ۸ ساله دفاع مقدس بود.
ایسنا: سوم خرداد روز مقاومت، ایثار و پیروزی برای شما چه معنایی دارد؟
در روایات و آیات قرآن به مقاومت بر علیه دشمنان توصیه شده است، همانطور که در آیه ۱۱۲ سوره هود به آن اشاره شده است: «فاستقم کما امرت ومن تاب معک ولا تطغوا انه بما تعملون بصیر؛ پس همان گونه که دستور یافته‌ای ایستادگی کن و هر که با تو توبه کرده (نیز چنین کند) و طغیان مکنید که او به آنچه انجام می‌دهید بیناست» لذا مقاومت یک دستور دینی و شعار دینی است.
مقام معظم رهبری نیز روز آزادی خرمشهر را یک افتخار ملی می‌دانند و این پیروزی بزرگ نتیجه مقاومت بیش از یکسال و نیم ملت ایران بود، هرچند که غرب و شرق به عنوان دو لبه قیچی برای نابودی انقلاب اسلامی تلاش می‌کردند اما در نهایت مقاومت و استقامت مردم ایران به نتیجه رسید.
ایسنا: چه درس‌هایی می‌توان از دوران دفاع مقدس گرفت که برای امروز نیز قابل استفاده باشد؟
دفاع مقدس علاوه بر درس‌های بسیار، دستاوردهای بسیاری هم داشت که یکی از آن‌ها آشکار شدن هزینه اندک مقاومت به جای هزینه گزاف تسلیم شدن بود، هزینه مقاومت همیشه پایین‌تر از هزینه تسلیم شدن است، با استناد به اتفاقات اخیر در منطقه مانند سفر رئیس جمهور آمریکا به کشورهای عربی می‌توان این نظریه را اثبات کرد، اگر کشورهای عربی با یکدیگر متحد بودند و مقاومت می‌کردند نه تنها اینگونه اتفاقات نمی‌افتاد بلکه رژیم صهیونیستی امروز وجود نداشت. رژیم‌های وابسته منطقه حکم نمایشگاه پیشرفت را برای کشورهای غربی دارند و از خود هیچ ندارند، دفاع مقدس درس تکیه بر خود و عدم وابستگی را می‌آموزد.
ایسنا: جایگاه جانبازان و ایثارگران را در جامعه امروز چگونه ارزیابی می‌کنید؟
جانباز جایگاه خود را در پیشگاه خداوند دارد، همانطور که حضرت امام(ره) می‌فرمایند: «رهبران این نهضت جانبازان هستند» پس این قشر جایگاه بالایی در جامعه دارند. رزمندگان و پیشکسوتان دوران دفاع مقدس برای کشور و انقلاب اسلامی به عنوان یک ارزش معنوی تلقی می‌شوند البته نهادها و بنیادها باید از این قشر حمایت عادلانه داشته باشند و صرفا از نام جانباز، رزمنده و ایثارگر برای منافع خود بهره نبرند.
ایسنا: چه توصیه‌ای به نسل جوان کشور دارید تا از ایثار و فداکاری رزمندگان الهام بگیرند و در زندگی خود به کار ببندند؟
امروزه در بخش‌های روانشناختی و مباحث فرهنگی، بر روی اهمیت مقوله «الگو» در زندگی هر فرد، به‌ویژه در میان جوانان نوجوانان تأکید می‌شود. در یک داستان قدیمی نقل شده که زنی بیوه برای اینکه فرزندانش از همسن و سالان خود کتک نخورند، تصویر یک پهلوان قدرتمند را بر روی دیوار خانه خود نقاشی می‌کند و به فرزندان خود می‌گوید این پهلوان پدر شما بود و از آن روز به بعد، فرزندان این زن دیگر کتک نمی‌خوردند، این قدرت یک الگو صحیح در زندگی است.
متاسفانه الگوهای امروز جوانان؛ سلبریتی‌ها، چهره‌های غربی و افراد خارج از فرهنگ و هویت ایرانی_اسلامی هستند در صورتی که تاریخ کشورمان خالی از پهلوانان و قهرمانان واقعی نیست. درست است که فردوسی «شاهنامه» را نوشت و شخصیت‌هایی مثل رستم را به وجود آورد اما رستم در واقعیت وجود نداشت و امروزه به جای ساختن قهرمانان تخیلی، باید به سراغ قهرمانان واقعی برویم، مثل حاج قاسم سلیمانی که فقط ایران را نجات نداد، بلکه عراق و سوریه و دیگر کشورها را از داعش نجات داد.
همچنین پهلوانان دوره دفاع مقدس مانند: حاج حسین خرازی، صیاد شیرازی، احمد کاظمی، حاج احمد متوسلیان و حسن باقری می‌توانند درس‌های بزرگی برای جوانان داشته باشند و به عنوان الگوهای برجسته نسل جوان باشند. کتاب‌هایی مانند «سلام بر ابراهیم»، «پرواز تا بی‌نهایت» یا دیگر آثار دفاع مقدس می‌تواند شناخت خوبی را برای جوانان از قهرمانان دوران دفاع مقدس بسازد.
ایسنا: شما فکر می‌کنید چگونه می‌توانیم تجربیات دفاع مقدس را به نسل‌های آینده منتقل کنیم؟
تجربیاتی که ما در دفاع مقدس کسب کردیم، بسیار ارزشمند هستند و باید آن‌ها را به خوبی حفظ و منتقل کنیم، این تجربیات را باید در اختیار جامعه امروزی قرار دهیم که اولین تجربه به دست آمده، اعتماد به توان داخلی است، یک روزی به ما سیم خاردار نمی‌دادند این موضوع معروف است و مقام معظم رهبری هم تعریف کردند اما امروز به خاطر اعتماد به توان داخلی و تلاش رزمندگانی مانند شهید طهرانی مقدم، به جایی رسیده‌ایم که دنیا از توان نظامی ایران صحبت می‌کند.
حفظ روحیه مقاومت به عنوان دومین تجربه به ما آموخت که روحیه را نباید از دست داد، تسلیم‌پذیر نباشیم و همواره روحیه مقاومت را در خود حفظ کنیم. آمادگی دائم در برابر دشمن از دیگر تجربیات به دست آمده است، همچنین تبدیل تهدیدها به فرصت به عنوان چهارمین تجربه ارزشمند تلقی می‌شود و اعتماد به جوانان، آخرین تجربه آن دوران محسوب می‌شود، به این معنا که اکثر رزمندگان دفاع مقدس میانگین سنی حدود ۲۰ تا ۲۴ سال داشتند، این یعنی جوانان نقش اصلی را در این جنگ داشتند، پس باید به جوانان در زمینه‌های علمی، پژوهشی، آموزشی و صنعتی اعتماد کنیم.
انتهای پیام