شرکت xAI متعلق به ایلان ماسک به‌صورت رسمی از پلتفرم Grokipedia رونمایی کرد — یک دایرةالمعارف مبتنی بر هوش مصنوعی که هدف آن رقابت مستقیم با ویکی‌پدیا است. نسخه‌ی اولیه این پروژه با عنوان Grokipedia v0.1 عرضه شده و از مدل هوش مصنوعی اختصاصی xAI یعنی Grok AI برای تولید، بررسی و به‌روزرسانی خودکار اطلاعات بهره می‌برد.

ماسک در شبکه‌ی اجتماعی X (توییتر سابق) خبر راه‌اندازی را اعلام کرد و گفت:

«Grokipedia حتی در نسخه‌ی ۰.۱ هم از ویکی‌پدیا بهتر است؛ نسخه‌ی ۱.۰ ده برابر قوی‌تر خواهد بود.»

ویژگی‌ها و ساختار نسخه‌ی ۰.۱

نسخه‌ی نخست شامل حدود ۸۸۵٬۲۷۹ مقاله است که با استفاده از سیستم محاسباتی گسترده‌ی xAI تولید شده‌اند. صفحه‌ی اصلی سایت طراحی مینیمال و تمیزی دارد و تنها شامل یک نوار جست‌وجو برای یافتن موضوعات مختلف است. هر مقاله خلاصه‌ای فشرده از موضوع ارائه می‌دهد و در کنار آن منابع مرتبط فهرست شده‌اند. این اطلاعات به‌طور پیوسته و خودکار توسط مدل Grok به‌روزرسانی می‌شوند.

برخلاف ویکی‌پدیا، کاربران نمی‌توانند مستقیماً مقالات را ویرایش کنند. به‌جای آن، می‌توانند از طریق دستیار محاوره‌ای Grok درخواست تصحیح یا به‌روزرسانی بفرستند. این دستیار پس از بررسی، تغییرات تأییدشده را به‌صورت خودکار اعمال می‌کند.

Grokipedia به‌طور کامل متن‌باز (Open Source) است، بنابراین هر فرد یا سازمانی می‌تواند از ساختار و کد آن برای ایجاد نسخه‌های بومی یا سفارشی استفاده کند.

منبع محتوا و واکنش کاربران

بخش عمده‌ای از محتوای اولیه‌ی Grokipedia از ویکی‌پدیا گرفته شده و تحت مجوز Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 بازنشر شده است. با این حال، برخی کاربران نسبت به نبود ارجاعات درون‌متنی (inline citations) و شفافیت در منابع ابراز نگرانی کرده‌اند.

واکنش عمومی نسبت به این پروژه دوگانه بوده است:

• گروهی از کاربران طراحی تمیز، سرعت بالا و خلاصه‌های بی‌طرفانه‌ی آن را تحسین کرده‌اند.

• گروهی دیگر به کمبود جزئیات، نقص در برخی داده‌ها و احتمال سوگیری هوش مصنوعی اشاره کرده‌اند.

ماسک در توضیح تأخیر چندروزه‌ی انتشار پروژه گفت هدف تیم، «حذف تبلیغات و اطلاعات جهت‌دار» و ارائه‌ی پوشش خبری متوازن و بی‌طرفانه بوده است.

دسترسی و آینده‌ی Grokipedia

این پلتفرم از طریق وب‌سایت Grokipedia.com در دسترس است و کاربران می‌توانند با حساب کاربری X خود وارد شوند. هنوز نسخه‌ی رسمی برای اندروید یا iOS منتشر نشده است.

با وجود برخی مشکلات فنی کوچک در روزهای نخست، Grokipedia گامی مهم در مسیر تلفیق هوش مصنوعی با دانش جمعی آنلاین به شمار می‌رود — حرکتی که می‌تواند آینده‌ی پلتفرم‌های اطلاعاتی را متحول کند.