در شرایطی که جامعه با بحران هویت، تحولات فرهنگی سریع و چالش‌های اخلاقی مواجه است، بازگشت به الگوهای اصیل تاریخی و دینی که توانسته‌اند پیوند میان ایمان، عقلانیت و کنشگری اجتماعی را برقرار کنند، ضرورت پیدا می‌کند. حضرت زهرا(س) در تاریخ اسلام نمونه‌ای کم‌نظیر از زن مسلمان متفکر، عدالت‌خواه و مسئولیت‌پذیر است که در سخت‌ترین مقاطع تاریخی توانست هم در عرصه اخلاق و معنویت و هم در حوزه اجتماعی و سیاسی الگو باشد.
بازخوانی سیره فاطمی نباید محدود به سوگواری و جنبه‌های احساسی شود، بلکه توجه به ابعاد فکری، اجتماعی و تربیتی زندگی ایشان ضروری است. این بازخوانی می‌تواند راهگشای بسیاری از مسائل امروز جامعه از جمله بحران معنویت، فروپاشی سرمایه اجتماعی، تضعیف اخلاق عمومی و هویت زن مسلمان باشد.
زن فاطمی، کنشگر آگاه و حامل اندیشه دینی
زهرا یوسفی، مدرس دانشگاه‌های فارس در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به ضرورت بازخوانی جامع شخصیت حضرت زهرا(س)، گفت: یکی از بزرگ‌ترین خطاها در روایت از زندگی حضرت زهرا(س) تقلیل ایشان به ابعاد عاطفی و مظلومیتی است که هرچند بخشی از واقعیت را نشان می‌دهد، اما عقلانیت، آگاهی و نقش اجتماعی حضرت را نادیده می‌گیرد. حضرت زهرا(س) با خطبه‌های علمی و تحلیل‌های اجتماعی نشان داد زن مسلمان می‌تواند در متن تاریخ نقش‌آفرین باشد.
وی افزود: در جهان امروز که هویت زن و نقش اجتماعی او محل مناقشه است، معرفی حضرت زهرا(س) به‌عنوان الگوی زن فعال، خردگرا و عدالت‌خواه اهمیت ویژه دارد. زن فاطمی کسی است که میان ایمان، تفکر، عمل اجتماعی و اخلاق خانواده توازن برقرار می‌کند و این تصویر می‌تواند بسیاری از شبهات امروز را پاسخ دهد.
یوسفی تاکید کرد: دانشگاه‌ها و مراکز علمی و فرهنگی باید روایت تحلیلی و دقیق از شخصیت حضرت زهرا(س) ارائه دهند و از نگاه تک‌بعدی و کلیشه‌ای عبور کنند. نسل جوان نیازمند الگویی عملی و فکری است که سوگ و عشق را با اندیشه و مسئولیت اجتماعی پیوند دهد.
وی در پایان گفت: بازخوانی علمی و تحلیلی سیره حضرت زهرا(س) باعث می‌شود نسل جدید بتواند نسبت خود با هویت دینی و تمدنی‌اش را بازتعریف کند و جامعه از فروپاشی هویتی و معنوی مصون بماند.
خطبه فدکیه، درس مدیریت بحران و دفاع عقلانی از حق
حجت‌الاسلام محمدصادق یوسفعلی، مدیر حوزه علمیه آیت‌الله پیشوا شیراز هم در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: حضرت زهرا(س) در خطبه فدکیه نشان داد دفاع از حقیقت باید بر پایه استدلال، اخلاق و حکمت انجام شود. ایشان در بحرانی‌ترین مقطع تاریخ اسلام، بدون واکنش هیجانی و تفرقه‌افکن، با استناد به قرآن و تاریخ، ولایت و حق را تبیین کردند. این شیوه بهترین الگو برای نخبگان دینی امروز در مواجهه با بحران‌های فکری و فرهنگی است.
وی ادامه داد: مکتب فاطمی، عقلانیت و جهاد تبیین را در قلب خود دارد. امروز با هجمه شبهات و تحریف‌ها، وظیفه حوزه و اندیشمندان این است که حقیقت دین را با زبان روز و روش عالمانه برای مردم بیان کنند. این همان مسیری است که حضرت زهرا(س) آغاز کردند.
این مدرس حوزه علمیه تصریح کرد: تقویت نگاه عقلانی و متعادل در دینداری، مهم‌ترین پیام سیره فاطمی برای جامعه امروز است. جامعه‌ای که ایمان را با تفکر پیوند دهد، در برابر تحریف و تردید مقاوم‌تر خواهد بود.
هیئت فاطمی، مدرسه تربیت اجتماعی و معرفتی
رضا محمدیان، رئیس شورای هیئات مذهبی فارس هم در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه هیئات مذهبی باید مکتب فاطمی را از سطح عزاداری صرف فراتر ببرند و آن را به مدرسه تربیتی و اجتماعی تبدیل کنند، گفت: حضرت زهرا(س) محور شکل‌گیری هویت اجتماعی و سیاسی جامعه پس از پیامبر(ص) بود و الگوی کنشگری فعال، اخلاق‌مدار و عدالت‌طلب است.
وی با تصریح اینکه هیات، اگر مبتنی بر معرفت باشد، می‌تواند جوانانی تربیت کند که تحلیلگر، عدالت‌خواه، اخلاق‌مدار و مسئولیت‌پذیر باشند، افزود: پیوند حقیقی با مکتب فاطمی یعنی تبدیل سوگ به بصیرت و عشق به مسئولیت اجتماعی.
محمدیان ادامه داد: حضرت زهرا(س) نشان داد ایمان با سکوت و انفعال سازگار نیست. هیئت باید محلی برای تبیین آموزه‌های اهل بیت(ع)، تقویت انسجام اجتماعی و آماده‌سازی نیروهای جوان برای نقش‌آفرینی اجتماعی باشد.
به گزارش ایسنا، بازخوانی سیره حضرت زهرا(س) نشان می‌دهد که الگوی فاطمی بر توازن میان عقلانیت، ایمان، اخلاق و مسئولیت اجتماعی استوار است. این الگو می‌تواند پاسخی راهبردی برای بحران‌های هویتی، اخلاقی و فرهنگی امروز جامعه باشد. حرکت به سوی تحلیل، تربیت و کاربرد اجتماعی آموزه‌های فاطمی، زمینه‌ساز شکل‌گیری نسلی آگاه، عدالت‌جو و اخلاق‌مدار است. جامعه‌ای که پیام فاطمی را درک کند، در برابر تزلزل ارزش‌ها، تحریف هویت و فروپاشی معنوی مصون خواهد ماند.
انتهای پیام