طی چند سال اخیر موجی از دو قطبیسازیها، کشورهای سراسر اروپا را فراگرفته است. تقابل جناحهای افراطی چپ و راست چنان بر صحنه سیاسی کشورها سایه انداخته که باعث شده تا میانهروها به حاشیه رانده شوند.
در این میان اسلواکی نیز از این قاعده استثناء نبوده است؛ به نحوی که به نظر میرسد اسلواکی در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی درجه بالاتری از دو قطبی سیاسی را تجربه میکند و شکاف بین لیبرالهای طرفدار اتحادیه اروپا و ملیگرایان نزدیک به روسیه به سطحی بیسابقه رسیده است.
آندری ماتیساک روزنامهنگار برجسته روزنامه پراودا اسلواکی میگوید که بذرهای خشونت در کشورش با رشد در بستری از افراطیسازیهای ریشهدار، زمینههایی مساعد برای گسترش پیدا کردهاند. در این میان ترور رابرت فیچو، نخستوزیر اسلواکی، را میتوان تازهترین نمود از تبلور چنین خشونتهایی دانست.
این اولین بار نیست که اسلواکی با خشونت سیاسی مواجه میشود. شش سال پیش این کشور با ترور یان کوچیاک، خبرنگاری که به خاطر تحقیقاتش در زمینه ارتباط بین شخصیتهای سیاسی و جرائم سازمانیافته به قتل رسید، به لحاظ سیاسی متزلزل شد.
آندری ماتیساک، با اشاره به ترور نخستوزیر میگوید: «مشکل این است که این اقدام خشونتآمیز و دیوانهوار وضعیت در اسلواکی را بدتر خواهد کرد. در حالی که همین الان نیز اسلواکی کشوری به شدت دو قطبی است.»
وی اضافه میکند: «ما در سپتامبر گذشته انتخابات داشتیم، مارس و آوریل گذشته انتخابات ریاستجمهوری داشتیم و حالا هم که در کوران کارزارهای انتخاباتی پارلمان اروپا هستیم. بیش از شش ماه است که تحت فشارهای سیاسی پیوسته بودهایم. این دولت، به رهبری رابرت فیچو، برنامههایی افراطی در جبهههای مختلف دارد و با کمیسیون اتحادیه اروپا بر سر مسائل مربوط به حاکمیت قانون، مقررات رسانهها و رویکرد آنها در برچسب زدن به سازمانهای غیردولتی درگیر است.»
اما آیا این درگیریهای گسترده اسلواکی را به سمت تصویب قوانین مشابه روسیه در سرکوب سازمانهای غیرانتفاعی و موسسات غیردولتی، مشابه آنچه در گرجستان در حال انجام است، سوق خواهد داد؟
پارهای از منتقدان میگویند دولت اسلواکی به طور بالقوه میتواند از حادثه حمله به نخستوزیر به عنوان بهانهای برای توجیه اجرای محدودیتهای قانونی استفاده کند.
آقای ماتیساک با بیان نگرانی از آغاز چنین روندی، میگوید: «من از متحدانمان در اتحادیه اروپا انتظار دارم که با ایفای نقشی تعدیلکننده، سیگنال روشنی را ارسال کنند مبنی بر اینکه این اقدام [در صورت انجام] راهی برای حرکت رو به جلو نیست.»
اما آیا این عمیق شدن رادیکالیسم در اسلواکی به دلیل ناتوانی رهبران سیاسی است یا مشکلات ساختاری وجود دارد؟
آندری ماتیساک با اشاره به اینکه عوامل خارجی مانند همهگیری و جنگ در اوکراین قطعا در این اتفاق نقش داشتهاند، میگوید: «قطبی شدن اسلواکی در طول بحران کووید ابعاد بیشتری یافت.»
او اضافه کرد: «این دوقطبیسازی در حقیقت توسط یک جنبش قوی ضد واکسیناسیون تقویت شد و نخستوزیر فیچو از این جنبش برای منافع سیاسی حزبش استفاده کرد. این نگرانی وجود دارد که این دولت بتواند اسلواکی را در مسیری مشابه مجارستان اوربان هدایت کند.»
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
سوال دیگر در این مقطع زمانی این است که آیا میتوان نیت ضارب نخستوزیر را تا حدی نارضایتی شدید از اقدامات سیاسی دولت فعلی دانست؟
آقای ماتیساک میگوید: «برای گفتن چنین چیزی خیلی زود است. با این حال من تعجب نمیکنم اگر او بگوید که این کار را انجام داده زیرا آن را تنها راه برای متوقف کردن آقای فیچو و نجات دموکراسی اسلواکی میدانسته است.»
source